استاد دانشگاه: ایرانیان تاریخ درخشانی از همبستگی ملی در برابر حمله خارجی دارند

مهدی حسنی باقری روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در روزهای اخیر تجاوز تروریستی رژیم اسراییل علیه ایران وارد مرحله جدیدی شده و از رویارویی های غیرمستقیم محدود به جنگ مستقیم و رویارویی گسترده کشیده که حمله های اخیر رژیم صهیونیستی به خاک کشورمان با واکنش شدید و کوبنده ایران نیز مواجهه شده است.

مخدوش کردن همبستگی ملی از اهداف حملات اسراییل است

وی افزود: این حملات ظاهرا با این هدف از سوی اسراییلی‌ها طراحی شده که همزمان با آنها بر افکار عمومی نیز تاثیر بگذارند و با مخدوش کردن همبستگی ملی، امنیت اجتماعی و روانی جامعه باعث بروز ناآرامی و بی‌ثباتی شوند تا به آنها در رسیدن به هدف‌های شوم‌شان کمک کند.

افزایش همبستگی ایرانیان در مواقع بروز خطر

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان بافت در کرمان تصریح کرد: اما سابقه تاریخی و روانشناسی اجتماعی و سیاسی ملت ایران چیز دیگری می گوید و همه چیز از افزایش همبستگی ملی ایرانیان در مواقع بروز خطر و تهدید حکایت دارد.

وی بیان کرد: همبستگی ملی مفهومی چند بعدی و ناظر بر درجه انسجام، پیوستگی و همدلی میان اعضای یک ملت در چارچوب مرزهای سرزمینی و هویتی آن و نشان‌دهنده میزان تعلق افراد به کشور و اعتماد به نهادهای ملی است.

باقری اظهارداشت: در یک کلام می‌توان گفت همبستگی ملی زمانی وجود دارد که مردم یک کشور احساس تعلق مشترک به یک هویت ملی داشته باشند و در برابر تهدیدهای خارجی و بحران‌های داخلی واکنشی هماهنگ و همدلانه نشان دهند، همچنین احیانا اگر اختلافاتی نیز با یکدیگر دارند آنها را در چار چوب منافع ملی مدیریت کنند.

شاخص های همبستگی ملی

وی در ادامه با اشاره به شاخص های همبستگی ملی خاطر نشان کرد: مهم‌ترین بخش، شاخص های احساس تعلق و هویت ملی است و به میزان احساس افتخار به ملیت ایرانی و ایرانی بودن و باور به وجود سرنوشت مشترک میان اقوام و گروه‌های مختلفی که کلیت مفهوم ایران را به وجود می‌ آورند، بر می گردد.

استاد علوم سیاسی دانشگاه آزاد بافت ادامه داد: جلوه‌های این احساس تعلق را می‌توان در اعتقاد به ارزش‌های ملی و دینی مشاهده کرد و موارد دیگری مانند اعتماد اجتماعی، مشارکت سیاسی و اجتماعی، همچنین میزان انسجام اجتماعی از دیگر شاخص‌های آن به شمار می‌رود.

وی تاکید کرد: اما در این میان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های همبستگی اجتماعی که این‌ روزها بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد، پاسخ مشترک به تهدیدها است که خود را در مواردی مانند واکنش مشترک در برابر دشمن خارجی، میزان تمایل به حفظ منافع ملی حتی در صورت نارضایتی از سیاست‌های داخلی و همصدایی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها در برابر حملات خارجی نشان می‌دهد.

نمونه های تاریخی از همبستگی ملی

باقری بیان کرد: به عنوان مثال حمله مغول که در قرن هفتم هجری اتفاق افتاد، گرچه ضربه‌های سنگین و غیرقابل جبرانی را به کالبد ایران وارد کرد، اما هیچ‌گاه نتوانست مفهوم ایران را در محاق قرار دهد و ایرانیان توانستند با تکیه بر عناصر ملی، مذهبی و فرهنگی خود همبستگی‌شان را حفظ کنند و به نوعی بازسازی هویت ملی و فرهنگی برسند تا آنجا که دشمن را نیز در فرهنگ خود مستحیل (دگرگون) کنند.

وی گفت: یا در روزگار جدیدتر وقایعی مانند جنبش تنباکو را داریم که واکنش یکپارچه مردم را در برابر انگلیسی‌ها نشان داد و به نمادی از همبستگی اجتماعی و ملی در برابر نفوذ استعماری خارجی تبدیل شد.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد بافت افزود: نهضت ملی شدن صنعت نفت نیز یکی دیگر از این نمادها است که اراده جمعی ایرانیان را برای مقابله با سلطه اقتصادی و سیاسی بیگانگان به نمایش گذاشت.

وی تصریح کرد: اما مهم‌ترین و آشکارترین نمونه همبستگی ملی را در طول تاریخ ایران باید در دفاع مقدس در برابر تجاوز رژیم بعثی عراق دید که با وجود شرایط خاص کشور، پس از وقوع انقلاب و وجود اختلاف‌ها در بین نیروهای انقلابی، پس از وقوع حمله رژیم صدام حسین، اکثریت قاطع مردم، اقوام مختلف و گروه‌های گوناگون سیاسی در کنار دولت برای دفاع از تمامیت ارضی کشور قرار گرفتند و تا پای جان ایستادند.

محکومیت حمله اسراییل توسط همه مردم ایران

باقری با بیان اینکه مقطع تاریخی که امروز در آن قرار گرفته‌ایم نیز در واقع برگ دیگری از تاریخ ایران است گفت: طبیعتا مردم ایران همانند دوران تاریخی گذشته که در برابر تهدید خارجی قرار می‌گرفتند، همبستگی ملی خود را نشان می‌دهند، نمونه‌های آن را می‌توان در مواردی مانند وحدت نظر همه مردم در محکوم کردن اقدام رژیم اسراییل دید.

موج همگرایی ملی در فضای مجازی

وی ادامه داد: موج هشتک‌های مانند «ایران تنها نیست» و غیره که در فضای مجازی دیده می‌شود بیانگر این امر است و از سوی دیگر حمایت روانی و نمادین از نیروهای مسلح، حمایت از قدرت دفاعی کشور و تمجید از پدافند هوایی و سایر نیروهای نظامی کشور بیانگر همگرایی اجتماعی حول محور امنیت ملی است.

نقش و کارکرد رسانه ها در حفظ و افزایش همبستگی ملی

دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد بافت خاطر نشان کرد: آنچه در مقطع حساس کنونی در حفظ همبستگی ملی و تداوم آن اهمیت دارد، نقش رسانه‌ها است که به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین ابزارهای شکل‌دهی به افکار عمومی، نقش مهمی در ساخت، بازتولید و تقویت حس هویت جمعی و انسجام ملی دارند و در شرایط تهدید خارجی، این نقش دوچندان می‌شود.

وی افزود: رسانه‌ها می‌توانند به‌عنوان پیونددهنده ذهنی و احساسی اقشار مختلف جامعه عمل کنند.

ایجاد روایت مشترک ملی

باقری با اشاره به کارکرد رسانه ها برای ایجاد و تقویت همبستگی ملی اظهار داشت: ایجاد روایت مشترک ملی بسیار مهم است و رسانه‌ها با نحوه تنظیم اخبار، انتخاب واژگان و تولید محتوا می‌توانند وقایع را در قالب یک روایت ملی عرضه کنند.

وی با بیان اینکه رسانه ها در افزایش اعتماد عمومی در شرایط بحران نقش حیاتی دارند تصریح کرد: اطلاعات غلط یا شایعه‌ می‌تواند ترس و تفرقه ایجاد کند، رسانه‌های مسئول و حرفه‌ای با ارائه سریع، دقیق و شفاف اخبار رسمی، از ایجاد ترس عمومی جلوگیری می کنند و سطح اطمینان اجتماعی را بالا می‌برند که این کار در تقویت اعتماد به نظام و کاهش بی‌ثباتی روانی مؤثر است.

مقابله با تحریف روایت دشمن

دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی بافت همچنین گفت: رسانه‌های داخلی در مقابل تبلیغات رسانه‌های معاند و عملیات روانی دشمن نیز باید با افشای تکنیک‌های تحریف واقعیت مقابله کنند و از روایت‌های مبتنی بر اغراق، ترس‌افکنی یا تفرقه‌افکنی پرده بردارند و صدای رسمی کشور را تقویت و یکدست کنند.

به گزارش ایرنا سحرگاه جمعه ۲۳ خرداد، رژیم صهیونیستی با تجاوز به تهران و برخی شهرهای کشور، تعدادی از فرماندهان ارشد، دانشمندان و شهروندان غیرنظامی را به شهادت رساند.

در پی این اقدام جنایت‌کارانه، رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی تاکید کردند: رژیم اشغالگر اسرائیل باید منتظر مجازاتی سخت باشد. دست قدرتمند نیروهای مسلح جمهوری اسلامی او را رها نخواهد کرد.