جای خالی زنان در هیأت رئیسه مجلس

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی دوشنبه ۷ خرداد ۱۴۰۳ در شرایطی آغاز به کار کرد که زنان نماینده از مجموع ۲۹۰ کرسی این مجلس، ۱۴ کرسی را به خود اختصاص دادند، الهام آزاد، سارا فلاحی، فاطمه محمدبیگی، فاطمه مقصودی، زهرا سعیدی، سمیه رفیعی و زهره سادات لاجوردی، زهرا خدادادی، مریم عبداللهی، شهین جهانگیری، عالیه زمانی کیارسی، فاطمه جراره، بهشید برخوردار و زینب قیصری ۱۴ نماینده زنی هستند که توانستند با کسب اعتماد رای دهندگان حوزه انتخابیه خود به مجلس دوازدهم راه پیدا کنند.

نیمی از زنان نماینده دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی که تا چند روز دیگر نخستین سال فعالیت خود را پشت سر می گذارند، از سابقه نمایندگی برخوردار هستند و برخی همچون زهرا خدادادی، مریم عبداللهی، شهین جهانگیری، عالیه زمانی کیارسی، فاطمه جراره، بهشید برخوردار و زینب قیصری جزو بانوانی شناخته‌ می‌شوند که برای نخستین بار سابقه نمایندگی را در کارنامه خود دارند.

از نکات قابل توجه در این زمینه ،می توان به این موضوع اشاره کرد که از جمع رای دهندگان زرتشتی برای نخستین بار یک نماینده زن اقلیت (بهشید برخوردار) توانست از حوزه اقلیت‌های دینی و مذهبی، ردای نمایندگی این گروه از هموطنان را برتن کند.

دورخیز زنان مجلس دوازدهم برای جایگاه هیات رئیسه

در سال اول فعالیت مجلس دوازدهم نیز هیچ یک از بانوان نماینده نتوانستند به هیأت رئیسه مجلس راه پیدا کنند، همزمان با نزدیک شدن به انتخابات هیأت رئیسه مجلس در اجلاسیه دوم که اوایل خرداد ماه برگزار می‌شود، گمانه‌زنی‌ها درباره افرادی که قصد تصاحب کرسی هیأت‌رئیسه مجلس را دارند، بیشتر شده است، در این میان نام تعدادی از زنان نماینده برای آزمودن شانس خود برای کسی یکی از ۱۲ کرسی هیأت رئیسه که متشکل از یک رئیس، ۲ نایب رئیس، ۶‌ دبیر و ۳ ناظر است به چشم می‌خورد و طبق گفته‌های رئیس فراکسیون زنان مجلس تاکنون سه نماینده زن برای حضور در هیات رئیسه مجلس اعلام آمادگی کرده‌اند.

فاطمه محمد بیگی ضمن بیان این مطلب، گفت: زنان نماینده هیچ چیزی کمتر از آقایان ندارند و حتی در برخی مواقع و موضوعات پیشتاز و پرچم‌دار نیز هستند. حضور زنان در هیأت رئیسه می‌تواند در تنظیم لوایح و طرح‌ها و اولویت بخشی به مسائل حوزه زنان و خانواده و پررنگ شدن حکمرانی فرهنگی و اجتماعی این قشر از جامعه موثر باشد.

تاکنون سه نماینده زن برای حضور در هیأت رئیسه مجلس اعلام آمادگی کرده‌اند.

وی با اشاره به این که فعلا دو یا سه نفر از خانم‌ها تمایل خود را برای حضور در انتخابات هیات ریسه مجلس اعلام کرده اند، گفت: البته در این زمینه گفت‌وگوها در حال انجام هست، ان شاءالله ببینیم که تا اجلاسیه دوم چند نفر خواهان حضور در هیات رئیسه هستند، برای حضور خانم ها مانند آقایان محدودیتی وجود ندارد.

رئیس فراکسیون زنان مجلس تصریح کرد: اینکه آقایان به این موضوع باور داشته باشند که برای حوزه های مختلف تخصصی به ویژه اجتماعی و فرهنگی، خانم ها هم می توانند در هیات رئیسه حضور داشته باشند و رای بدهند بسیار مهم است، بسیاری از خانم های نماینده توانمندی لازم را دارند ولی متاسفانه دیده نمی شوند. مجلس باید اجازه دهد که توانمندی بانوان در سطوح عالی حکمرانی دیده شود.

بهشید برخوردار نماینده زرتشتیان در مجلس و عضو فراکسیون زنان نیز درباره اهمیت حضور زنان در ترکیب هیئت رئیسه مجلس می‌گوید: این حضور می‌تواند در پیگیری بهتر موضوعات مربوط به حیطه زنان بسیار موثر باشد. همچنین قطعاً ترکیبی از خانم‌ها و آقایان در هیات رئیسه مجلس مدیریت بهتری را برای صحن به همراه خواهد داشت.

الهام آزاد نماینده مردم نائین و عضو فراکسیون زنان مجلس هم در این باره می‌گوید: زن در آیین ما ریحانه است و از یک قوه استعداد، استدلال و ذهنیت بالایی برخوردار می باشد و معتقدیم در جامعه اسلامی زنان پا به پای مردان و ۲ بازوی تکامل جامعه اسلامی هستند و باید از این ظرفیت ها استفاده شود.

وی یادآور شد: انقلاب اسلامی ظرفیت های لازم را برای بروز و ظهور استعداد و توانمندی های زنان در مجامع بین المللی و کشوری ایجاد کرده تا جایی که هر جا زنان ما حضور داشته اند موفق بوده و اعتماد دیگران را نیز به خود جلب کرده اند.

عضو فراکسیون زنان مجلس تاکید کرد: هر یک از ما زنان در جایگاهی که قرار داریم بایستی به موفقیت بانوان دیگر کمک کنیم تا بتوانیم اتفاقات خوبی را برای میهن اسلامی خود رقم بزنیم.

حضور ۱۲۵ زن در طول ۱۲ دوره مجلس در خانه ملت

بررسی تاریخچه ادوار مجلس نشان می‌دهد که تاکنون و طی ۱۲ دوره مجلس، ۱۲۵ زن به عنوان منتخب مردم به مجلس راه یافته‌اند؛ در دوره اول تا سوم مجلس ۴ نفر، در دوره چهارم ۹ نفر، در دوره پنجم ۱۴ نفر، در دوره ششم ۱۳ نفر، در دوره هفتم ۱۳ نفر، در دوره هشتم ۸ نفر، در دوره نهم ۹ نفر، دوره دهم ۱۷ نفر و در دوره یازدهم ۱۶ زن به عنوان نمایندگان مردم در مجلس حضور داشته اند و در دوره دوازدهم نیز ۱۴ نفر از زنان در هرم سبز بهارستان به ایفای نقش نمایندگی مردم مشغول هستند.

دو زن در طول ۱۲ دوره مجلس در هیات رئیسه مجلس حضور داشته اند

همچنین در بررسی اعضای هیأت رئیسه‌های مجالس پیشین نام دو نماینده ادوار یعنی سهیلا جلودارزاده و شهربانو امانی به چشم می‌خورد؛ جلودارزاده که سابقه نمایندگی مجلس در ادوار پنجم، ششم، هفتم و دهم را در کارنامه سوابق خود دارد، در دوره ششم به مدت ۴ سال به عنوان عضو هیأت رئیسه (منشی) فعالیت کرد.

از نکات حائز اهمیت این است که زنان نماینده مجلس هیچ وقت در طول دوازده دوره مجلس شورای اسلامی نتوانستند ریاست کمیسیون‌های تخصصی را بر عهده بگیرند

شهربانو امانی نیز که سابقه نمایندگی مجلس در ادوار پنجم و ششم را داشت، دومین زنی بود که در کنار سهیلا جلودارزاده در مجلس ششم موفق به حضور در جایگاه هیات رئیسه شده و به سِمت منشی هیات رئیسه مجلس ششم انتخاب شد.

«جلودارزاده اصلاح‌طلب» که در حزب کار نیز عضویت دارد به تازگی در گفت‌وگویی روایتی از نحوه حضورش در هیأت رئیسه مجلس ششم را بیان کرد و گفت: «برای اولین بار بود که یک خانم به هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی راه پیدا می کرد. با حمایت جمعی اصلاح‌طلبان وارد هیات رئیسه شدم و تعدادی از آقایان و خانم‌های اصولگرا به من رأی دادند. سال دوم که معمولاً سال سخت‌تری است و تغییرات انجام می‌شود با رأی بیشتر از دور اول تثبیت شدم. به همین دلیل چهار سال در هیات رئیسه حضور داشتم.»

یکی دیگر از نکات حائز اهمیت این است که زنان نماینده مجلس هیچ وقت در طول دوازده دوره مجلس شورای اسلامی نتوانسته اند ریاست کمیسیون‌های تخصصی را عهده دار شوند، اما در دوره‌های مختلف، فقط توانسته اند ریاست فراکسیون‌های تخصصی، نواب رئیسی یا جایگاه‌های مختلف هیأت رئیسه کمیسیون‌های تخصصی مجلس را به دست آورند. در این راستا می‌توان از «سمیه رفیعی» نماینده مردم تهران در مجلس دوازدهم نام برد. او هم اکنون رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس است.

به هرحال باید نظاره‌گر بود و دید نمایندگان مجلس شورای اسلامی این بار و در دومین سال فعالیت مجلس دوازدهم، از ۱۲ کرسی هیات رئیسه مجلس چه میزان را به بانوان اختصاص می‌دهند. آیا بانوان می‌توانند بعد از ۲۱ سال دوباره به هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی راه یابند یا باز هم از پایین جایگاه هیأت رئیسه به ایفای وظیفه نمایندگی خود خواهند پرداخت.